Nadszedł czas, by zaznajomić się z konstrukcjami gramatycznymi stosowanymi do opisywania przeszłości. Najprostszą i najczęściej stosowaną z nich jest czas Past Simple. W niniejszym artykule przyjrzyjmy się jego budowie, zastosowaniom oraz typowym określeniom czasowym.
Konstrukcja czasu
ZDANIA TWIERDZĄCE :
Subject + second verb form (or –ed form)
Podmiot + druga forma czasownika (lub czasownik z końcówką –ed)
She was very tired after work.
I washed my car yesterday.
UWAGA:
W czasie Past Simple nie występuje rozróżnienie pomiędzy formami czasownika dla trzeciej osoby liczby pojedynczej. Pamiętać jednak należy, iż stosując czasownik być (was), konieczna jest zmiana jego formy dla wszystkich osób liczby mnogiej. Poprawną formą jest wtedy were.
INFORMACJA:
Formułując zdania w czasie przeszłym prostym konieczna jest znajomość drugiej formy gramatycznej używanych czasowników. Niektóre z nich należą do grupy nieregularnych (irregular verbs), charakteryzujących się nietypową odmianą, której to należy nauczyć się na pamięć. Formę czasu przeszłego pozostałych czasowników (regular verbs) tworzymy poprzez dodanie do czasownika końcówki –ed.
ZDANIA PRZECZĄCE:
Subject + did/was + not + verb in simple form
Podmiot + operator did lub was + słówko not + czasownik w formie podstawowej.
I was not ill two days ago.
I did not go shopping last Friday.
UWAGA:
Jednym z najczęściej popełnianych błędów związanych ze stosowaniem czasu Past Simple jest używanie formy przeszłej operatora “do” lub czasownika “to be” I DODATKOWO zamiana formy czasownika na odpowiednią dla czasu przeszłego. Jest to poważny błąd gramatyczny. Pamiętajmy, że po przekształceniu operatora w czasie Past Simple CZASOWNIK POZOSTAĆ MUSI W FORMIE PODSTAWOWEJ.
INFORMACJA:
Istnieje także możliwość stosowania form skróconych operatorów czasu Past Simple. Dla did not formą skróconą jest didn’t, natomiast dla was not/were not – wasn’t/weren’t.
ZDANIA PYTAJĄCE:
Pytania ogólne:
Did + subject + verb in a simple form
Operator did + podmiot + czasownik w formie podstawowej
Did you lock the door last night?
Did you work with Mike last week?
Pytania szczegółowe:
Interrogative pronoun + did + subject + verb in a simple form
Zaimek pytający + operator did + podmiot + czasownik w formie podstawowej
What did you do three days ago?
Where did you go with Karen last night?
Użycie czasu
Czas Past Simple może być stosowany do:
Formułowania zdań informujących o sekwencji krótkich czynności, które to następowały bezpośrednio po sobie. Nie ma tu mowy o jakiejkolwiek ciągłości wykonywanych czynności, a je same uznajemy za zakończone.
Adam finished his work, walked to the beach, and found a nice place to swim and dive.
Adam skończył pracę, poszedł na plażę i znalazł dla siebie odpowiednie miejsce do pływania oraz nurkowania.
Mówienia o pojedynczych, zakończonych w przeszłości czynnościach, które to z uwagi na swój jednorazowy charakter mogą się już więcej nie powtórzyć. W poniższym przykładzie mówimy o pojedynczym odkryciu technologicznym.
Sony and Phillips invented CD in 1980s.
Firmy Sony oraz Philips wynalazły w latach osiemdziesiątych płytę kompaktową.
Czasu przeszłego prostego użyć możemy informując o wydarzeniach powtarzających się cyklicznie oraz przyzwyczajeniach z przeszłości. W tym przypadku dopuszczalne jest dodatkowo zastosowanie takich przysłówków jak „often”, „regularly”, czy „never”.
My family moved house a lot when I was a kid.
Kiedy byłem dzieckiem, przeprowadzałem się z rodziną dosyć często.
They never used phone.
Oni nigdy nie korzystali z telefonu.
Czas Past Simple stosowany może być również, gdy wspominamy o prawdach ogólnych odnoszących się do przeszłości.
Early clocks were very unreliable.
Pierwsze zegarki były niezwykle zawodne.
Struktura przeszła prosta może również zostać użyta do opisu stanów permanentnych (niezmiennych) oraz sytuacji definitywnie zakończonych w przeszłości.
Did the ancient Egyptians have advanced technology?
Czy starożytni Egipcjanie posiadali zaawansowane rozwiązania technologiczne?
Jeżeli opowiadamy słuchaczowi historię niemającą charakteru informacyjnego, czas Past Simple zastosowany zostanie do przedstawienia głównych, najistotniejszych wydarzeń w danej opowieści. Do prezentacji zdarzeń pobocznych wykorzystamy strukturę Past Continuous.
Frank turned on the TV.
Frank włączył telewizor.
Czas przeszły prosty określa także teraźniejszość w zdaniach warunkowych (conditionals). Poniższe wyrażenie ma formę przypuszczenia, w którym mówiący zadaje pytanie hipotetyczne.
If we didn’t have computers, what would it be like?
Jakby to było, gdybyśmy nie mieli komputerów?
W języku angielskim występują także konstrukcje gramatyczne, z którymi typowo zastosowany jest czas Past Simple. Najpopularniejsze z nich to: wish, it’s time oraz would rather.
I would rather Michael didn’t waste his time.
Wolałbym, aby Michael nie marnował danego mu czasu.
Czas Past Simple może również posłużyć do podkreślenia kontrastu pomiędzy poszczególnymi członami zdania. W zdaniu poniższym wskazuje on, iż pomimo braku jednej z rzeczy, którą to można by uznać za niezbędną w życiu codziennym, dziadkowie posiadali coś o wiele ważniejszego.
My grandparents did not have computers but they did have each other.
Moi dziadkowie nie posiadali może komputerów, ale mieli za to siebie nawzajem.
Omawiana dziś konstrukcja pozwala również na podkreślenie silnych uczuć oraz położenie nacisku na daną część zdania. W przykładowym zdaniu wyrażamy, że w naszym odczuciu wyprawa udała się wyśmienicie.
I did enjoy my visit in Rome!
Naprawdę podobał mi się pobyt w Rzymie!
Struktura Past Simple używana jest również do informowania o zdarzeniach mających miejsce w określonym czasie w przeszłości. W przypadku przedstawionego poniżej zdania, moment wykonania i zakończenia czynności jest jasno określony.
I met Ester yesterday.
Wczorajszego dnia spotkałem Ester.
Ostatnim z zastosowań czasu przeszłego prostego z jakim chciałbym Was zaznajomić jest stosowanie rzeczonej konstrukcji do zadawania pytań o moment, w którym dana czynność miała miejsce.
When did you meet Alex?
Kiedy spotkałeś Alexa?
Określenia czasowe
Poniższy spis prezentuje time expressions, w przypadku których zalecane jest użycie struktury przeszłej prostej:
Yesterday,
When I was a child,
Last night,
Ten years/months/days ago,
Before,
When,
Zastosowane mogą również zostać konkretne daty (przykładowo: in September, on Monday),
Zastosowane mogą również zostać konkretne godziny (przykładowo: yesterday at 5 o’clock).
INFORMACJA:
Nie każdy czasownik po dodaniu końcówki –ed zachowuje się w sposób identyczny. Istnieją trzy podstawowe zasady tworzenia czasu przeszłego dla czasowników regularnych:
Gdy czasownik odmieniany składa się z jednej sylaby, a dodatkowo ułożenie trzech ostatnich liter zidentyfikujemy jako SPÓŁGŁOSKA-SAMOGŁOSKA-SPÓŁGŁOSKA, konieczne jest podwojenie ostatniej spółgłoski (PRZYKŁAD: stop -> stopped). Od zasady istnieją wyjątki. Przykładowo – czasowniki tow oraz tax, mimo że spełniają nadmieniony warunek, posiadają tradycyjne formy czasu przeszłego (towed oraz taxed)
Gdy czasownik odmieniany składa się z dwóch sylab, a dodatkowo ułożenie trzech ostatnich liter zidentyfikujemy jako SPÓŁGŁOSKA-SAMOGŁOSKA-SPÓŁGŁOSKA, konieczne jest podwojenie ostatniej spółgłoski (PRZYKŁAD: prefer-> preferred). Od zasady istnieją wyjątki. Przykładowo – czasownik happen, który odmieniany jest w sposób typowy (happened) mimo, iż spełnia nadmienione warunki.
Gdy ostatnią literą czasownika jest spółgłoska y, konieczna jest jej zmiana na samogłoskę i (PRZYKŁAD: marry -> married)
Czas Past Simple jest konstrukcją niezwykle przydatną i regularnie stosowaną zarówno w mowie jak i w piśmie. Warto więc przyswoić sobie podstawy jej wykorzystania!