W ramach pierwszego z artykułów dotyczących gramatyki chciałbym zapoznać Was z budową oraz użyciem najmniej skomplikowanego ze wszystkich czasów angielskich – Present Simple.
Konstrukcja czasu
ZDANIE TWIERDZĄCE:
Subject + verb in simple form (or verb with –es ending)
Podmiot + czasownik w formie podstawowej lub w z końcówką –es
I go to the bar.
She goes to school by bus.
|
UWAGA: Końcówki –es używamy WYŁĄCZNIE w trzeciej osobie liczby pojedynczej (3rd person singular), czyli he, she oraz it.
|
ZDANIE PRZECZĄCE :
Subject + verb in simple form (or verb with –es ending) + not
Podmiot + czasownik w formie podstawowej lub w z końcówką –es + przeczenie not
I do not like you.
She does not want to see you again!
|
UWAGA: Istnieje także możliwość skracania form do + not oraz does + not. Ich shortened forms przedstawiają się następująco: don’t oraz doesn’t
|
ZDANIE PYTAJĄCE :
Do/does + Subject + verb in simple form
Do/does + Podmiot + czasownik w formie podstawowej
Do we need to play with Joey?
Does she walk to school every day?
|
UWAGA: W ŻADNYM WYPADKU nie należy modyfikować czasownika znajdującego się PO podmiocie. Musi on pozostać w formie podstawowej (walk zamiast walks w przykładzie powyższym). |
Użycie czasu
W języku angielskim struktury Present Simple używamy:
Do określania kwestii oczywistych, faktów naukowych oraz tzw. prawd ogólnych (general truths). W zdaniu takim nie kładziemy nacisku na czas wykonania czynności, a podkreślamy niepodważalną prawdziwość.
The left-hand side of the brain controls the right-hand side of the body.
Lewa część mózgu sprawuje kontrolę nad prawą częścią naszego ciała.
Do omawiania naszych obecnych zwyczajów. Formułując takie zdania niejednokrotnie użyjemy słówek czasowych takich jak: always, never, usually.
I don’t always go to lectures that early in the morning.
Nie zawsze chodzę na wykłady tak wcześnie rano.
Do opisywania stanów i sytuacji permanentnych. Zakładamy więc, że sytuacja trwała od dawna, trwa obecnie i trwać będzie nadal.
Angie teaches French at local education centre.
Angie uczy języka francuskiego w lokalnym centrum kształcenia.
Do opowiadania dowcipów oraz formułowania zdań mających charakter informacyjny.
So, a man goes to see his psychiatrist…
Pewien facet idzie zobaczyć się ze swoim psychiatrą i …
Do formułowania komentarzy sportowych na żywo. W tym przypadku kierujemy się zasadą „mówię o tym co widzę”.
Adams passes to Andrews. It’s a goal!
Adams podaje piłkę do Andrews’a. Mamy gola!
Nagłówki w gazetach najczęściej pisane są w czasie Present Simple lub z wykorzystaniem bezokolicznika (w drugim z przypadków poniższy nagłówek brzmiałby „HAWKING TO WIN NOBEL PRIZE”.
HAWKING WINS NOBEL PRIZE
HAWKING ZDOBYWA NAGRODĘ NOBLA
Krytycy stosują konstrukcję Present Simple do wyrażania komentarzy oraz recenzowania filmów, sztuk, czy książek.
The film ends with us not knowing whether they have been successful or not.
Po zakończeniu filmu pozostawiani jesteśmy bez odpowiedzi czy bohaterom udało się, czy też ponieśli klęskę.
Omawianą dzisiaj strukturę zastosujemy do przedstawiania instrukcji oraz podawania kierunków.
.You turn left at the end of the road.
Na końcu tej drogi skręć w lewo.
Present Simple używany jest też typowo w powiedzeniach, utartych stwierdzeniach i „mądrościach ludowych”.
Too many cooks spoil the broth.
Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść.
Czas Present Simple może zostać zastosowany do określania przyszłości w przypadku mówienia o ustalonych z góry wydarzeniach, gdy dokładnie wiemy, w którym momencie w przyszłości dane wydarzenie będzie miało miejsce. Tak użyty czas teraźniejszy odnosi się przede wszystkim do rozkładów jazdy i planów zajęć.
The term ends on 21st December.
Semestr kończy się dwudziestego pierwszego grudnia.
Present Simple pozwoli nam także określić zdarzenia przyszłe w time clauses.
|
UWAGA: Opisując przyszłość po time clauses (okolicznikach czasu) NIE UŻYJEMY CZASÓW FUTURE SIMPLE/CONTINUOUS/PERFECT. Dla przypomnienia, okoliczniki czasu to między innymi: after, as soon as, before, till, when, while, itp. |
.I’ll be so relieved when I finish this crossword.
Odczuję wielką ulgę, gdy w końcu uda mi się rozwiązać tę krzyżówkę.
Omawiana konstrukcja służy też do zaznaczania kontrastu w zdaniach.
He doesn’t know that but he does know…
Tego on akurat nie wie; wie jednak, że …
Present Simple zastosujemy również do podkreślenia silnych uczuć, czyli zastosowania tak zwanej emfazy. Użycie operatora „do” lub „does” podkreśla determinację i emocje przeżywane podczas formułowania zdania.
I do love playing football!
Po prostu KOCHAM grać w piłkę nożną!
Struktura teraźniejsza prosta znajduje także zastosowanie podczas opowiadania o regularnie powtarzających się czynnościach oraz działaniach, których często zapominamy wykonać.
She always forgets her purse.
Zawsze zapomina ona swojej torebki.
Every twelve months, the Earth circles the Sun.
Co dwanaście miesięcy Ziemia wykonuje pełen obrót wokół słońca.
Czasu Present Simple użyjemy mówiąc o aktualnie mającym miejsce zdarzeniu. Formułowanie takich zdań odpowiada opisanej wcześniej narracji wydarzeń na żywo i relacjonowania przebiegu wypadków. Bazuje ono na wykorzystaniu czasowników, które typowo nie posiadają formy ciągłej.
I am here now.
W tej chwili jestem tutaj.
He needs help now.
On potrzebuje pomocy właśnie teraz.
Konstrukcja ta łączy się również:
Z wyrażeniami
promise, apologize, insist, advise, agree, refuse, recommend, suggest
Z wyrażeniami
always, never, occasionally, often, sometimes, usually, every week, twice a year, on Mondays
Ze słówkiem “say”
Struktura teraźniejsza prosta wykorzystywana jest także do dramatycznej narracji w sztukach, operach oraz audycjach radiowych.
When the curtain rises, Juliet is writing at her desk.
Gdy kurtyna się podnosi, Julia pisze coś przy swoim biurku.
Present Simple łączy się z czasownikami, których nie można użyć w czasie continuous: love, see, believe
|
Pamiętać należy, że i od tej reguły występują wyjątki. Przykładowo: motto jednej z sieci restauracji brzmi „I’m lovin’ it”. |
Dzisiejszą konstrukcję znajdziemy także w zdaniach warunkowych typu pierwszego, odnoszących się do sytuacji, które prawdopodobnie będą miały miejsce w przyszłości.
If I see Ann, I’ll ask her.
Gdy zobaczę Ann, zapytam ją o to.
Określenia czasowe
Dla czasu Present Simple typowymi określnikami czasu są między innymi:
Always,
Usually,
Generally,
Often,
Sometimes,
Rarely,
Seldom,
Whenever,
Never,
Nowadays,
These days,
From time to time,
Every now and then,
It is the first time.
|
UWAGA: Określenie “it’s the first time” częściej stosowane jest z czasem Present Perfect. |
I tak oto prezentuje się pokrótce konstrukcja Present Simple rozłożona na czynniki pierwsze!
